Hóa trang thành những nhân vật hoạt hình, cổ trang hay nhân vật trong truyện tranh Nhật Bản trong những bộ đồ đáng yêu, vui chơi cùng trẻ em hay biểu diễn nghệ thuật đã ngày càng phổ biến trên khắp đường phố TP.HCM nhất là trong những dịp lễ hội, ngày lễ.
Mỗi ngày, ở phố đi bộ Nguyễn Huệ ở quận 1 đều tràn ngập những người dân thành thị và du khách đi dạo chơi nhàn nhã và tận hưởng bên những người thân yêu.
Ở giữa đám đông là các nghệ sĩ đường phố trong trang phục linh vật màu sắc tươi sáng và trang phục cosplay. Nhiều thanh thiếu niên ở thành phố Hồ Chí Minh đã tham gia biểu diễn như những linh vật và trang phục cosplay để kiếm tiền sinh sống.
Những người biểu diễn vui chơi với trẻ em với vẻ ngoài mũm mĩm, và bán kẹo thu nhập khoảng 10,000 đồng – 220,000 đồng/ buổi tối (tương đương 0,4 đô la Mỹ).
Một số người xem việc làm này như một thú vui, trong khi số khác những người khác bám lấy nghề như là một nguồn thu nhập. Nguyễn Khánh Duy, 26 tuổi, ở Bến Tre, đã thường xuyên tổ chức những biểu diễn trên đường phố, trong trang phục nhân vật Tôn Ngộ Không – một hình tượng nhân vật trong bộ phim Tây Du Ký. Duy nói “Tôi không bán gì tối nay, chỉ cần đi chơi với bọn trẻ cùng vui chơi với nhau là đủ”.
Anh đã đến thành phố Hồ Chí Minh để thực hiện giấc mơ trở thành một nhà ảo thuật, và đã được đào tạo thành một nhà ảo thuật và biểu diễn mascot như là một công việc làm bán thời gian trong một năm qua, nhận thấy rằng trẻ em thích xem và chơi với nhân vật từ phim hoạt hình và câu chuyện cổ tích.
“Tôi thực sự yêu trẻ con. Những nụ cười rạng rỡ của họ làm tan chảy những khó khăn của tôi”, anh cho biết thêm “Ban đầu chỉ nhằm mục đích phục vụ giải trí cho mọi người, nhưng gần đây tôi đã bán thêm bánh kẹo ngọt để có thêm thu nhập”.
Với việc làm này, không bắt buộc mọi người phải mua kẹo hay bánh ngọt từ những người hóa thân thành cosplay thì mới được xem biểu diễn hay chụp ảnh chung, mà họ đến đây với phương châm phục vụ giải trí cho mọi người là chính, khách có thể mua hoặc không mua đồ ngọt mà họ bán.
Đôi khi Khánh Duy thậm chí còn tặng quà cho những đứa trẻ có hoàn cảnh khó khăn, như một công việc từ thiện. Duy cũng thực hiện các chương trình ảo thuật trong các công viên và các trung tâm văn hoá để trang trải các chi phí sinh hoạt của mình và xem đó như một việc làm chính.
Giống như Duy, Lê Hồng Đức, một sinh viên đến từ một trường cao đẳng nghề, đã làm vui lòng trẻ em và thanh thiếu niên trên Phố Đi bộ Nguyễn Huệ trong trang phục của một chú gấu Teddy đáng yêu.
Đức nói rằng “hàng trăm trẻ em và người trẻ tuổi đã đến và chụp ảnh mỗi tối, nhưng chỉ có ba người đã mua kẹo của mình. Những gì tôi kiếm được hầu như không đủ để tôi mua một bữa ăn tối, nhưng không sao, miễn là tôi hạnh phúc”.
Những người biểu diễn linh vật liên tục nhắc nhở nhau rằng mặc dù doanh số bán hàng là khá hiếm hoi, họ không thể ngăn cản khách hoặc ép buộc họ mua bất cứ thứ gì. Duy thừa nhận có nhiều lúc anh muốn bỏ nghề, nhưng anh lại quay lại công việc của mình vài ngày sau đó vì đam mê. Sinh viên ở khu vực làng đại học quận Thủ Đức cũng đã tìm kiếm việc làm này để hỗ trợ cho việc học tập của họ.
Một nhóm người biểu diễn linh vật sống cho biết rằng họ làm việc bán thời gian cho một công ty sản xuất sữa và nhận được 150.000 – 180.000 đồng (khoảng 6,5 – 7,8 đô la Mỹ) trong mỗi ca bốn giờ.
Tuy thu nhập không ổn định theo tháng, nhưng người làm việc không bó buộc nhiều về giờ làm việc cũng như có mức thu nhập đủ sống qua ngày.