PIT hay còn gọi là thuế thu nhập cá nhân không chỉ là trách nhiệm của mỗi công dân mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đóng góp vào ngân sách Nhà nước. Qua bài viết dưới đây, ta hãy cùng tìm hiểu PIT là gì và những điều cần biết về PIT.
PIT là gì?
PIT, hay còn gọi là Thuế Thu nhập cá nhân (viết tắt của Personal Income Tax), là loại thuế mà mỗi cá nhân phải nộp dựa trên thu nhập của mình. Tại Việt Nam, thuế PIT áp dụng đối với nhiều nguồn thu nhập cá nhân, bao gồm lương, tiền thưởng, thu nhập từ kinh doanh, đầu tư vốn, cho thuê tài sản, và các khoản thu nhập khác.
Thuế PIT ở Việt Nam được tính dựa trên mức thu nhập của cá nhân và mức thuế áp dụng sẽ thay đổi theo bậc thu nhập (theo tỷ lệ phần trăm tăng dần, từ 5% đến 35%). Thuế PIT được tính dựa trên hai nguyên tắc chính, là công bằng và khả năng nộp thuế. Người có mức thu nhập thấp dưới mức quy định thì không phải nộp thuế PIT và người có thu nhập từ mức thấp đến cao sẽ bị đánh thuế theo các mức khác nhau.
Mức thuế PIT được quy định và điều chỉnh theo các chính sách thuế của từng quốc gia, và nó có thể bao gồm các khoản miễn giảm hoặc các chính sách ưu đãi cho những nhóm đối tượng nhất định (như người có thu nhập thấp, người lao động có gia đình…).
Những ai cần nộp thuế PIT?
Tại Điều 1 Thông tư 111/2013/TT-BTC, được sửa đổi bởi Điều 2 Thông tư 119/2014/TT-BTC có quy định như sau:
Người nộp thuế
Người nộp thuế là cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú theo quy định tại Điều 2 Luật Thuế thu nhập cá nhân, Điều 2 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân (sau đây gọi tắt là Nghị định số 65/2013/NĐ-CP), có thu nhập chịu thuế theo quy định tại Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân và Điều 3 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP.
Phạm vi xác định thu nhập chịu thuế của người nộp thuế như sau:
– Đối với cá nhân cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt nơi trả thu nhập;
– Đối với cá nhân là công dân của quốc gia, vùng lãnh thổ đã ký kết Hiệp định với Việt Nam về tránh đánh thuế hai lần và ngăn ngừa việc trốn lậu thuế đối với các loại thuế đánh vào thu nhập và là cá nhân cư trú tại Việt Nam thì nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân được tính từ tháng đến Việt Nam trong trường hợp cá nhân lần đầu tiên có mặt tại Việt Nam đến tháng kết thúc hợp đồng lao động và rời Việt Nam (được tính đủ theo tháng) không phải thực hiện các thủ tục xác nhận lãnh sự để được thực hiện không thu thuế trùng hai lần theo Hiệp định tránh đánh thuế trùng giữa hai quốc gia.
– Đối với cá nhân không cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nơi trả và nhận thu nhập.
Các loại thu nhập chịu thuế PIT là gì?
Sau đây là các loại thu nhập chịu thuế PIT phổ biến:
1. Thu nhập từ tiền công, tiền lương
Thu nhập này là khoản cá nhân nhận được từ công việc hiện tại, hợp đồng lao động hoặc các dịch vụ có tính chất lao động. Các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công gồm lương cơ bản, tiền thưởng, phụ cấp, bảo hiểm, thưởng tết, tiền làm thêm giờ và một số các khoản liên quan đến công việc.
2. Thu nhập từ kinh doanh
Thu nhập này từ hoạt động kinh doanh cá thể như bán hàng, dịch vụ tự tổ chức… hay các khoản thu nhập từ việc chuyển nhượng bất động sản, cho thuê tài sản, chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
3. Thu nhập từ đầu tư vốn
Gồm các khoản thu nhập từ tiền lãi, cổ tức, lợi nhuận từ các khoản đầu tư vào doanh nghiệp hoặc các hình thức đầu tư khác, có thể kể đến như cổ phiếu, trái phiếu, lãi suất từ tiền gửi ngân hàng…
4. Thu nhập từ bản quyền, nhãn hiệu, sáng chế
Đây là thu nhập từ việc chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ, bao gồm các khoản tiền từ bản quyền sách, âm nhạc, nhãn hiệu, sáng chế.
5. Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán
Thu nhập này là thu nhập từ các việc bán cổ phiếu, trái phiếu hoặc các công cụ tài chính khác trên thị trường chứng khoán.
6. Thu nhập từ các hoạt động trúng thưởng
Người có thu nhập từ việc trúng thưởng trong các cuộc thi, xổ số, quà tặng có giá trị, giải thưởng trong các sự kiện quảng cáo, khuyến mại cũng cần nộp thuế PIT.